เช็คเลย! ใครมีอาการเหล่านี้ อาจเป็นเบาหวานแล้ว!

โรคเบาหวาน (Diabetes Mellitus) คือ โรคที่มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงเกินกว่าค่าปกติอย่างต่อเนื่อง และเรื้อรัง เกิดจากความผิดปกติของเซลล์ตับอ่อนในการหลั่งฮอร์โมนอินซูลิน (Insulin) โดยเป็นได้ทั้งหลั่งได้น้อยเกินไป หรือเกิดจากร่างกายมีภาวะดื้ออินซูลิน ทำให้ฮอร์โมนอินซูลินออกฤทธิ์ได้ไม่เต็มที่

อาการของโรคเบาหวาน มีอะไรบ้าง

ผู้ที่เป็นโรคเบาหวานในระยะแรก ที่ระดับน้ำตาลในเลือดยังไม่สูงมาก อาจไม่มีอาการอะไรที่เด่นชัด แต่เมื่ออาการเป็นหนักขึ้น ระดับน้ำตาลในเลือดสูงถึงระดับหนึ่ง ท่านอาจมีอาการดังต่อไปนี้

อ่อนเพลียง่าย เหนื่อยง่าย ไม่มีแรง
หิวน้ำบ่อย กระหายน้ำบ่อยจากภาวะขาดน้ำ
ปัสสาวะบ่อย โดยอาจสังเกตได้จากการลุกมาปัสสาวะช่วงกลางดึกบ่อยมากขึ้นกว่าปกติ แม้ว่าก่อนเข้านอนท่านจะไม่ได้ดื่มน้ำเยอะก็ตาม
กินจุ หิวบ่อย แต่น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ
ชาตามปลายมือปลายเท้า เป็นแผลโดยที่ท่านไม่รู้ตัว แผลหายช้า แผลติดเชื้อง่าย
ตกขาว คันช่องคลอด ติดเชื้อทางเดินปัสสาวะบ่อย

หากท่านเริ่มสังเกตว่าท่านมีอาการดังต่อไปนี้ ท่านควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติมโดยเร็ว

เป็นรอยดำๆที่คอ ขี้ไคลหรือเบาหวาน?

ครั้งหนึ่ง เคยมีคนไข้มารับคำปรึกษาจากหมอที่คลินิก เพื่อเลเซอร์รอยดำบริเวณหลังคอ แต่เชื่อไหมคะ ว่าคนไข้รายนี้ รอยดำหลังคอหายไป โดยไม่ต้องเสียเงินเลเซอร์เลยสักบาท เพราะสิ่งที่เขากังวล ไม่ได้เป็นรอยดำจากขี้ไคล แต่เป็ญสัญญานหนึ่งของเบาหวานนั่นเอง

ในผู้ป่วยบางราย จะสังเกตได้ว่า ผิวหนังหนาขึ้น ลักษณะคล้ายผ้ากำมะหยี่ มีรอยปื้นสีดำตามข้อพับต่างๆ เช่น หลังคอ รักแร้ หรือข้อศอก คล้ายกับขี้ไคล แต่ขัดเท่าไรก็ขัดไม่ออก

สิ่งนี้ไม่ใช่ขี้ไคล แต่เรียกว่า โรคผิวหนังช้าง หรือ Acanthosis Nigricans เป็นสัญญานหนึ่งของภาวะดื้ออินซูลิน (Insulin Resistance) ต้นเหตุของโรคเบาหวาน โดยอาการนี้จะดีขึ้นได้เอง เมื่อท่านลดน้ำหนัก หรือแก้ไขภาวะดื้ออินซูลินของท่านให้ดีขึ้น

น้ำตาลในเลือดสูงเฉียบพลัน มีอาการอย่างไร

แม้ผู้ป่วยเบาหวานในระยะแรกๆ จะไม่มีอาการใดๆที่เด่นชัด แต่หากอาการเป็นมากขึ้น จนเกิดภาวะน้ำตาลสูงเฉียบพลัน อาจเกิดภาวะที่เป็นอันตรายต่อชีวิตของท่านได้ แบ่งออกเป็น 2 ภาวะหลักๆคือ ภาวะ Diabetic ketoacidosis หรือเรียกกันสั้นๆว่า DKA และภาวะ Hyperosmolar hyperglycemic state หรือ HHS โดยมีอาการดังนี้

อ่อนเพลียมาก
คลื่นไส้อาเจียนรุนแรง
หายใจหอบเหนื่อย หายใจเร็วผิดปกติ
ซึมลง หรือหมดสติ

อาการดังกล่าวจัดเป็นอาการฉุกเฉินของโรคเบาหวาน ควรรีบพาไปพบแพทย์ในทันที

โรคเบาหวานระยะสุดท้าย มีอาการอย่างไร

ในผู้ป่วยเบาหวานบางรายที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลได้ เมื่อเป็นเบาหวานไปได้ระยะหนึ่ง อาจเกิดภาวะแทรซ้อนของโรคเบาหวานเรื้อรังตามมา ตามตำแหน่งของอวัยวะสำคัญๆหลายอย่าง เช่น

เบาหวานขึ้นตา ตามองไม่ชัด
เบาหวานลงไต โปรตีนรั่วในปัสสาวะ เกิดภาวะไตเสื่อม จนบางรายเกิดไตวายเรื้อรังต้องฟอกไต
โรคหัวใจโต หัวใจล้มเหลว หัวใจวาย กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด
โรคหลอดเลือดสมองตีบ หรือหลอดเลือดสมองแตก เป็นอัมพฤกษ์ อัมพาตตามมา
หลอดเลือดอุดตัน แผลหายช้า เสี่ยงต่อการโดนตัดนิ้ว หรือตัดขา

ภาวะแทรกซ้อนเหล่านี้ แม้จะน่ากลัว แต่ก็สามารถป้องกันและชะลอได้ โดยการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้ใกล้เคียงปกติ และควบคุมโรคร่วมอื่นๆ เช่น โรคความดัน และโรคไขมันในเลือดสูง จะช่วยลดความเสี่ยงของภาวะดังกล่าวได้เป็นอย่างดี

แผลเบาหวาน อันตรายไหม

เรื่อง แผล ในผู้ป่วยเบาหวาน ถือเป็นเรื่องใหญ่ที่ต้องให้ความสำคัญและรีบจัดการ เพราะหากปล่อยไว้อาจลุกลามจนต้องตัดนิ้ว หรือตัดขาได้เลย สาเหตุที่ทำให้แผลในผู้ป่วยเบาหวาน ถือเป็นเรื่องใหญ่ มีสาเหตุมาจาก

ผู้ป่วยเบาหวาน มักมีปัญหาปลายประสาทไม่ดี บางรายอาจเสียความรู้สึกที่ปลายมือหรือปลายเท้า เสี่ยงต่อการเกิดแผลไม่รู้ตัว ปล่อยไว้ไม่ได้รักษา
ผู้ป่วยเบาหวาน มักมีปัญหาหลอดเลือดเสื่อม เลือดไม่สามารถเข้าไปหล่อเลี้ยงได้เพียงพอ โดยเฉพาะที่ส่วนปลายของร่างกาย เช่น ปลายมือ หรือปลายเท้า มีให้แผลที่เกิดขึ้น ซ่อมแซมตัวเองได้ช้า หายช้า
ผู้ป่วยเบาหวาน จะมีภูมิคุ้มกันไม่ดี เสี่ยงต่อการติดเชื้อต่างๆได้ง่าย ที่แผลก็เช่นกัน เมื่อเกิดการติดเชื้อที่แผลในผู้ป่วยเบาหวาน แผลก็จะยิ่งหายช้า และเกิดการลุกลามได้ง่าย เสี่ยงต่อการโดนตัดนิ้ว หรือตัดขาตามมา

สรุป

เบาหวานเป็นโรคที่ในระยะแรกอาจไม่มีอาการอะไรที่เด่นชัดมากนัก แต่หากปล่อยไว้จนเริ่มมีอาการ เช่น หิวน้ำบ่อย ปัสสาวะบ่อย ท่านควรรีบเข้ารับการตรวจรักษา เพราะหากปล่อยให้เป็นหนักขึ้น ท่านอาจต้องเผชิญกับภาวะฉุกเฉินจากน้ำตาลขึ้นสูงเฉียบพลัน หรือภาวะแทรกซ้อนจากโรคเบาหวานเรื้อรัง จนต้องตัดติ้ว ตัดขา ตาบอด หรือเสียชีวิตได้เลย